Ten motocykl promował Steve'a McQueen. Jakie jeszcze kultowe crossówki warto znać?

Idea ścigania się motocyklami w terenie narodziła się na początku XX wieku. Popularność wyścigów motocrossowych lawinowo wzrosła latach 70. w USA. Jakie kultowe crossówki warto znać?

Spis treści:

Honda CR250M Elsinore
Honda CR250R
Honda CR500R
Honda CR250R
Honda CRF450R
Honda CRF450R 50th Anniversary

Honda świętuje okrągłą rocznicę. W 1973 roku do sprzedaży trafił pierwszy motocrossowym motocykl tej marki. W 2023 roku minie 50 lat od premiery motocykla, od którego wszystko się zaczęło – Hondy CR250M Elsinore. W ciągu tych pięciu dekad dokonało się wiele technicznych przeobrażeń, dzięki którym oznaczenie „CR”, a następnie „CRF” stało się synonimem wysokich osiągów w terenie.

Honda CR250M Elsinore

Model CR250M Elsinore został zaoferowany jako rezultat rosnącej konkurencji wśród motocykli motocrossowych oraz popytu na nie w USA i Europie. Był to pierwszy zbudowany od podstaw dwusuwowy motocykl Hondy, przeznaczony do motocrossu, a jego natychmiastowy sukces wynikał z łatwości obsługi, wysokiej jakości wykonania i niezawodności. Do działań promujących nowy motocykl należał cieszący się dużą popularnością film reklamowy z udziałem Steve’a McQueena. Słynny aktor był znakomitym motocyklistą i wielokrotnie startował w imprezach sportowych na jednośladach.

Motocykl nazwany na cześć legendarnego Grand Prix Elsinore (rozgrywanego nad jeziorem Elsinore w Kalifornii) napędzany był chłodzonym powietrzem silnikiem o pojemności 247,8 cm3. Masa maszyny wynosiła 104 kg, a podwozie zawierało niepełną podwójną stalową ramę, widelec teleskopowy, stalowy wahacz, podwójne amortyzatory tylne oraz hamulce bębnowe z przodu i z tyłu. Tak Honda rozpoczęła swoją przygodę z MX…

Honda CR250M Elsinore, fot. materiały prasowe / Honda

Honda CR250R

CR250M zasłużył sobie na wyścigowe „R” jeszcze pod koniec lat 70-tych, a w 1981 roku Honda udostępniła swoje techniczne osiągnięcia w motocrossie szerokiej publiczności, prezentując pierwszą produkcyjną maszynę chłodzoną cieczą. Zastosowany w niej silnik był konstrukcją długoskokową, chłodzoną przez dwie małe chłodnice. Bardziej znaczące zmiany otrzymało jednak podwozie: aluminiowy wahacz i pojedynczy tylny amortyzator Pro-Link z zewnętrznym zbiornikiem oleju były rozwiązaniami przyszłościowymi, uzupełniającymi znaną już stalową ramę i hamulce bębnowe z dwiema szczękami współbieżnymi.

Honda pracuje nad scramblerem. Będzie bazować na modelu Rebel 500

Nieco później, w 1982 roku, Centrum Usług Wyścigowych Hondy narodziło się na nowo jako Honda Racing Corporation. HRC szybko stało się synonimem sukcesu w wyścigach motocrossowych.

Honda CR250R, fot. materiały prasowe / Honda

Honda CR500R

Wprowadzony na rynek w 1984 roku CR500R w wersji z silnikiem chłodzonym powietrzem – z ponad 70 Nm momentu obrotowego – już w roku 1985 otrzymał jednostkę chłodzoną cieczą. Dziś jest legendą, która odegrała bardzo ważną rolę w okresie świetności motocrossu w latach 80-tych, a jego estetyka stała się inspiracją dla modelu CRF450R 50th Anniversary. CR500R testował granice możliwości rozwoju podwozia i umiejętności większości kierowców.

Honda CR250R

Honda podjęła odważną decyzję o wprowadzeniu pierwszej aluminiowej ramy do produkcyjnego motocykla motocrossowego, by w pełni wykorzystać postępy w rozwoju silników i wynikający z nich przyrost mocy oraz momentu obrotowego. Sztywność stalowych rurek zastąpiono elastycznością podwójnej ramy, a inne elementy, takie jak w pełni regulowane zawieszenie Showa oraz hamulce tarczowe z przodu i z tyłu sprawiły, że motocykl dawał poczucie obcowania z najnowocześniejszą techniką. Uznawany za jedną z najbardziej przełomowych maszyn lat 90-tych, model CR250R zapoczątkował rewolucję „off-roadową”, która do dziś jest widoczna w motocyklach motocrossowych.

Honda CRF450R

Honda rozpoczęła nową strategię MX, prezentując pierwszą generację 450-tek – pierwszy czterosuw i bezpośredniego następcę modelu CR250R. Motocykl otrzymał smukłe i lekkie podwozie oparte na maszynie klasy 250 oraz silnik o pojemności 449 cm3 i wysokiej mocy, którą płynnie dostarczał w szerokim zakresie prędkości obrotowych. Dzięki temu jednostka była znacznie bardziej przyjazna dla jeźdźca niż porównywalny silnik dwusuwowy o pojemności 250 cm3. CRF450R sprawił, że jazda stała się szybsza i łatwiejsza.

W 2009 roku ewolucja modelu CRF450R zaowocowała powstaniem maszyny wyposażonej w silnik z wtryskiem paliwa, 50-milimetrową przepustnicę i 12-otworowy wtryskiwacz. Właściciele mogli teraz dokonywać korekt dawki wtryskiwanego paliwa i kąta wyprzedzenia zapłonu za pomocą narzędzia regulacyjnego HRC PGM-FI. Przeprojektowany silnik i nowe podwozie zostały skonstruowane z naciskiem na centralizację masy, dzięki czemu powstała kompaktowa maszyna ze środkiem masy przesuniętym do przodu i nieco niżej niż poprzednio. W motocyklu użyto zawieszenia Kayaba z 48-milimetrowym widelcem USD z separacją powietrzno-olejową (AOS) i kompaktowym amortyzatorem tylnym.

Zgodnie z koncepcją „ABSOLUTE HOLESHOT!”, w 2017 roku szczególnie ceniony w Europie motocykl MX klasy otwartej został gruntownie przekonstruowany – otrzymał całkowicie nowe podwozie, pełne zawieszenie Showa i nowy silnik generujący znacznie wyższą moc maksymalną. Rok później wygodny elektryczny rozrusznik stał się wyposażeniem standardowym, a w 2019 roku głowica cylindra opracowana przez HRC znacznie zwiększyła moc i moment obrotowy oraz dodano układ kontroli startu HRC. W 2020 r. trzypoziomowy system kontroli momentu obrotowego Hondy (HSTC) zapewnił kierowcy możliwość zarządzania przyczepnością tylnego koła.

Honda CRF450R 50th Anniversary

W roku 2021, poza kołami i podstawową architekturą silnika, CRF450R stał się w zasadzie zupełnie nowym motocyklem, który w dużej mierze oparto na rozwiązaniach zastosowanych w modelu CRF450RW Tima Gajsera, zwycięzcy mistrzostw MXGP 2019. W sezonie 2020 kierowca zapewnił sobie wraz z HRC kolejny tytuł mistrzowski, a rok później zajął trzecie miejsce na podium.

W przypadku motocrossu i modelu CRF450R, gra toczy się dalej, a najnowsza maszyna została uzbrojona w szereg fabrycznych aktualizacji silnika i podwozia będących wynikiem wskazówek przekazanych przez zawodników i HRC. Celem było ułatwienie szybkiej jazdy – naprawdę szybkiej, nawet w kategoriach wyścigów motocyklowych. W 2023 roku mija 50 lat od premiery motocykla, od którego wszystko się zaczęło – CR250M Elsinore. Limitowana edycja CRF450R 50th Anniversary to hołd złożony potężnym CR-kom z lat 80-tych.