Rocznica historycznej wyprawy Berthy Benz

9 maja 2009

Bertha Benz zapisała się w historii jako pierwsza osoba, której 125 lat temu udało się samodzielnie pokonać trójkołowym automobilem dystans ponad stu kilometrów. Z okazji tej rocznicy, w muzeum Mercedesa między 2 a 4 sierpnia odbędzie się ekspozycja "Bertha Benz Days".

Bertha Benz (1849-1944), żona Karla Benza, 5 sierpnia 1888 roku wraz z dwoma synami: 14-letnim Richardem oraz 15-letnim Eugenem, kierując automobilem Benz Patent-Motorwagen Nummer 1 skonstruowanym przez męża, wybrała się bez jego wiedzy w podróż z Mannheim przez Weinheim, Heidelberg, Wiesloch i Durlach, aż do rodzinnego Pforzheim. Tym samym zapisała się w historii jako pierwsza osoba, której udało się samodzielnie pokonać ponad stukilometrowy dystans (106 km) bez obecności mechanika.

Bertha Benz

fot. Daimler

Z Mannheim wyjechali o świcie. Podczas podróży Bertha własnoręcznie oczyściła zatkany gaźnik broszką z kapelusza i owinęła nieizolowany przewód własną podwiązką. Parokrotnie na znacznych nachyleniach jej synowie musieli wysiąść z pojazdu i pchać go pod górkę, ponieważ moc automobilu okazała się niewystarczająca na pokonanie stromych wzniesień. Troskę wzbudzała także dostępność tzw. „ligroiny” (nafty), ponieważ 4,5-litrowy zapas paliwa w gaźniku (pojazd nie był jeszcze wyposażony w bak) szybko się zużywał. Naftę kupowało się wtedy w aptekach; jedna z nich w mieście Wiesloch wybawiła podróżnych z kłopotu. Zakład istnieje do dziś i z dumą informuje odwiedzających, że tu właśnie mieściła się pierwsza na świecie „stacja benzynowa”.

Późnym wieczorem odważna, lecz mocno zakurzona ekipa dotarła do Pforzheim, gdzie mieszkała matka Berthy. O sukcesie pionierka poinformowała męża pełnym radości telegramem; chciała swoim dokonaniem pokazać Karlowi, że jednym z warunków finansowego powodzenia przedsięwzięcia produkcji automobili jest pokazanie jego praktycznego zastosowania szerokiej publiczności. Do macierzystego Mannheim wróciła następnego dnia.
Po wyprawie, dzięki sugestiom żony, Karl Benz mógł wprowadzić poprawki do nowych modeli swoich automobili; zbudowano ich w sumie 25 egzemplarzy. Auta napędzały 2 l. jednocylindrowe silniki czterosuwowe o mocy 2 KM (przy 250 obr./min), co pozwalało osiągać prędkość maksymalną 18 km/h. Pojazdy wyposażone były w dwuprzełożeniową skrzynię biegów. Nadwozie osadzono na trzech drewnianych kołach. Potem eksperymentalnie wypuszczono rownież wersję czterokołową (prawdopodobnie tylko jeden egzemplarz).

fot. Daimler

Patent-Motorwagen Type III zapisał się w historii jako pierwszy „seryjnie produkowany pojazd”. Sprzedaż nie była początkowo łatwa, ludzie reagowali nieufnie – do momentu, gdy paryżanin Emile Roger wziął na siebie zadanie promocji i popularyzacji marki w rodzinnej Francji. To za jego pośrednictwem do Londynu trafił jedyny model pojazdu, który przetrwał do dzisiaj. Na co dzień prezentowany w londyńskim Muzeum Nauki, obecnie gościnnie uświetnia ekspozycję w muzeum Karla Benza w Ladenburgu. Istnieją przesłanki wskazujące na fakt, że to właśnie tym konkretnym samochodem Bertha odbyła swoją historyczną przejażdżkę.

Program oferowany przez Mercedes-Benz Museum w pierwszy weekend sierpnia został opracowany z myślą o upamiętnieniu rocznicy wyprawy Berthy. Przez trzy dni będzie dostępna możliwość zwiedzania w kostiumach z epoki, a trasy wycieczki zostaną podporządkowane sylwetce legendarnej pionierki. Można będzie przejechać się repliką trójkołowca i wziąć udział w historycznej pogadance z udziałem Jutty Benz, prawnuczki Berthy. Między 9 a 11 sierpnia natomiast entuzjaści klasycznych samochodów zasiądą za kierownicą, by symbolicznie odtworzyć trasę pokonaną przez Berthę między Mannheim a Pforzheim.