Żaden policjant nie lubi tego pytania. Zadaj je, żeby szybciej zakończyć kontrolę

Spis treści

• Jakie są uprawnienia policjanta podczas kontroli drogowej?
• Kiedy policja ma prawo przeszukać samochód?
• Co zrobić podczas kontroli policyjnej?

Jakie są uprawnienia policjanta podczas kontroli drogowej?

Uprawnienia funkcjonariusza podczas kontroli drogowej są dość duże. Policjant może między innymi:

• skontrolować dokumenty kierowcy
• sprawdzić dokumenty i stan prawny pojazdu
• zbadać trzeźwość kierującego
• sprawdzić stan techniczny samochodu (a nawet odbyć jazdę próbną)
• przeszukać samochód

Najczęściej policjanci ograniczają się do kontroli dokumentów, czasami sprawdzają też trzeźwość kierującego. Jeżeli wizualnie pojazd nie budzi zastrzeżeń, nie jest weryfikowany jego stan techniczny.

Kiedy policja ma prawo przeszukać samochód?

Prawo pozwala policjantowi na dokonanie przeszukania pojazdu, ale procedura jest ściśle określona. Zgodnie z zapisami ustawy o policji:

Kierowca powinien pamiętać podczas kontroli, że prawo nie daje policjantowi władzy absolutnej. Ograniczony jest przepisami i procedurami, ale wiele zależy też od jego subiektywnej oceny sytuacji.

Policjanci wykonując czynności, o których mowa w art. 14, mają prawo dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunków w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary lub w celu znalezienia:

• broni lub innych niebezpiecznych przedmiotów mogących służyć do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary
• przedmiotów, których posiadanie jest zabronione, lub mogących stanowić dowód w postępowaniu prowadzonym w związku z realizacją zadań, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1, 2, 3a, 4, 4a, 6 i 7, oraz przepisów innych ustaw określających zadania policji
• przedmiotów podlegających przepadkowi w przypadku uzasadnionego przypuszczenia posiadania przez osobę broni lub takich przedmiotów lub uzasadnionego przypuszczenia ich użycia do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary
• na zasadach i w sposób określony w art. 15d i art. 15e

Dlaczego w Polsce nie mamy zasady 20 sekund? Każdemu jeździłoby się lepiej

Kiedy policjant może zdecydować o przeprowadzeniu takiej kontroli? Dopuszczalne jest to w przypadku:

• podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia przez kierującego pojazdem
• podejrzenia, że pojazd pochodzi z przestępstwa (jest kradziony) lub w pojeździe znajdują się osoby, które popełniły przestępstwo
• uzasadnionego podejrzenia, że pojazd zagraża bezpieczeństwu ruchu (np. zły stan techniczny lub kierowca pod wpływem alkoholu)
• wykonywania czynności służbowych na miejscu zdarzenia drogowego
• zgłoszenia interwencji przez obywateli
• podejrzanego zachowania kierującego pojazdem

Jaka jest szansa, że policjant będzie chciał przeszukać nasz pojazd? Zwykle znikoma. Przepisy bardzo konkretnie wskazują, kiedy jest to możliwe, więc jeśli akurat policjanci nie szukają jakiegoś podejrzanego w okolicy, nie ma obaw o próbę przeszukania.

W tym wszystkim jest jednak pewne „ale”. W większości wytycznych pada słowo „podejrzenie”. W teorii funkcjonariusz może w każdej sytuacji powiedzieć, że właśnie pojawiło się u niego takie podejrzenie i musi przeszukać nasz pojazd. Kierowca nic nie może na to poradzić, ponieważ musi wykonywać wszystkie polecenia funkcjonariusza. Ale jest jedno wyjście z takiej sytuacji.

Co zrobić podczas kontroli policyjnej?

Gdy policjant postanowi przeszukać nasze auto, nie możemy właściwie nic na to poradzić. Nie możemy kwestionować jego decyzji, ani odmawiać wykonania poleceń. Przekonywanie go, że niepotrzebnie robi sobie kłopot, tylko wywoła w nim kolejne podejrzenia.

Najlepszym działaniem w takiej sytuacji, jest poproszenie funkcjonariusza o spisanie protokołu z przeszukania. Jest to jego obowiązek i nie może wam odmówić. Trik polega na tym, że spisywanie takiego protokołu jest czasochłonne i wymaga odnotowania każdego znalezionego w pojeździe przedmiotu. Taki protokół jest też dokumentem, na który możecie powołać się, podczas składania skargi na zachowanie policjanta. On dobrze o tym wie i raczej nie będzie chciał się tłumaczyć przełożonym, dlaczego zdecydował się sprawdzać wasze auto, bez twardych dowodów na to, że możecie coś ukrywać.