Opony motocyklowe – wybór, eksploatacja, oznaczenia

fot. Dunlop

Wiadomo, że szczególnie w przypadku jednośladów, opona musi spełniać znacznie większe wymagania niż opona samochodowa. Łączna powierzchnia styku motocykla z podłożem jest wielkości pocztówki. Od jej stanu zależy życie motocyklisty.

Skąd wiadomo, że trzeba wymienić oponę?
Większość opon ma wskaźniki zużycia w postaci gumowego paska wtopionego w bieżnik – TWI (Tread Wear Indicator). Kiedy wskaźnik zużyje się na tyle, że pasek jest widoczny przez całą szerokość opony (równy z poziomem bieżnika), zdecydowanie należy ją wymienić.

Jak długo wytrzymują nowe opony?
Producenci nie oferują żadnej pisemnej gwarancji na przebieg jakichkolwiek opon dostarczanych z oryginalnym wyposażeniem np. motocykla. Ze względu różnorodność stylów jazdy, rodzajów konstrukcji ogumienia, składników bieżnika, przeznaczenia pojazdów, warunków atmosferycznych czy przyzwyczajeń kierowców, dokładne określenie spodziewanego przebiegu opon jest bardzo trudne. Czynnikiem który również wpływa wydatnie na liczbę kilometrów przejechanych na danej oponie, jest utrzymanie właściwego ciśnienia.

Jak wiek opony wpływa na jej parametry techniczne?
Roczna opona czy nawet dwuletnia nie musi być oponą gorszą. Wszystko zależy od sposobu i warunków jej przechowywania. Ogumienie wystawione na działanie czynników atmosferycznych, zmiany temperatury czy promieniowanie słoneczne, szybko traci swoje właściwości. Niebezpieczny dla opon jest też każdy kontakt ze smarem, rozpuszczalnikami organicznymi i paliwem. Teoretycznie nowa opona, przechowywana w odpowiednich warunkach, powinna utrzymać swoje parametry nawet do 5-ciu lat. Przyjęło się wymieniać w jednośladach opony co 2-3 lata, więc nie powinno się kupować opon starszych niż dwuletnie. Wiek opony odczytamy z wskaźnika DOT (Departament of Transport), o czym poniżej.

Czy naprawiać uszkodzoną oponę?
Opony należy naprawiać wyłącznie w serwisach opon. Nie wolno naprawiać opon, w których przebicie bieżnika jest większe niż 6 mm, ani opon z uszkodzeniami boku czy tych, w których bieżnik zużył się do głębokości mniejszej niż 1,6 mm. Należy pamiętać, że wielu uszkodzeń nie widać gołym okiem np. karkasu, drutówki czy struktury gumy, a zawsze to istotnie wpływa na jakość pracy ogumienia. Wielu producentów opon motocyklowych nie przewiduje też możliwości naprawy opon bezdętkowych, chociaż w określonych sytuacjach można ją usprawnić by mogła być bezpiecznie użytkowana. Większość produktów i preparatów naprawczych ma służyć przede wszystkim temu by po ich zastosowaniu móc dojechać do domu czy miejsca gdzie spokojnie dokona się wymiany opony. Nie mogą być stosowane jako docelowe środki naprawcze.

Czy można zakładać niewymiarowe opony?
Nie powinno się zakładać ogumienia o różnych wymiarach. Zaburza to profil opon, co znacznie pogarsza właściwości jezdne motocykla. Jak wiadomo, motocykl porusza się w pochyleniach. By odbywało się to sprawnie i bezpiecznie, niezbędny jest odpowiedni profil opony. Zakładanie zbyt szerokich, za dużych opon, kierując się chęcią poprawy wyglądu swojego motocykla, wpływa niestety bardzo negatywnie na bezpieczeństwo jazdy.

Troszkę praktyki: jak odczytać dane z opony np. 120/90-17 64S
gdzie:

• 120 – szerokość opony (od boku do boku) w mm
• 90 – profil opony (procent wysokości z szerokości: 90% ze 120mm)
• 17 – średnica osadzenia w calach
• 64 – indeks nośności w kg – tutaj 280kg (pełną tabelę indeksów nośności znajdziecie w tabeli poniżej )
• S – indeks prędkości – tutaj 180 km/h (tabelę indeksów prędkości znajdziecie poniżej w tabeli)

Na boku opony znajdują się również oznaczenia: Radial lub Diagonal oznaczające konstrukcję opony. A także informacje dotyczące dopuszczalnego, zalecanego przez producenta ciśnienia, , nazwy kraju pochodzenia, znaku homologacji oraz dodatkowych informacji handlowych. Istotnym oznaczeniem jest numer DOT (Department of Transport) mówiący o miejscu produkcji opony oraz daty jej produkcji. Ostanie 3 lub 4 cyfry oznaczają tydzień i rok produkcji danej opony. Przy numerze: DOT np. FU TA H76 X 3503 wiemy, że opona została wyprodukowana w 35 tygodniu 2003 roku.

fot. Pirelli

1 Nazwa marki i zarejestrowane logo
2 Wyraża maksymalne obciążenie opony w funtach przy określonym ciśnieniu (PSI)
3 Nazwa linii produktu
4 Strzałki określają kierunek obrotu opony w zależności od miejsca montażu (przód – tył)
5 Szerokość (mm)
6 Stosunek wysokości opony do szerokości. Stosunek ten nie jest oznaczony w przypadku, gdy szerokość wyrażona jest w calach (np. 3.50 – 18)
7 Kod konstrukcji opony („-„: Bias, „R”: Radialna, „B”: Bias belted)
8 Średnica obręczy wyrażona w calach
9 Współczynnik obciążenia, określa maksymalne obciążenie opony
10 Symbol prędkości, określa maksymalną prędkość podczas jazdy
11 Opona bezdętkowa (TL).
Opony dętkowe oznaczone są Tube Type (TT).
Skonsultuj się z nami w sprawie stosowania dętek w oponach bezdętkowych.
12 Nr homologacji według ECE R 75
13 Rodzaj bieżnika
14 Skrót od wyrażenia 'Department of Transportation’ 'Ministerstwo Transportu’
Oznacza, iż opona jest zgodna z przepisami wydanymi przez Ministerstwo Transportu USA i Kanady
15 Data produkcji

Indeksy nośności opon (Li – ang. load index) określa maksymalne obciążenie, z jakim opona może być eksploatowana w jeździe z maksymalną prędkością dopuszczaną przez producenta opon. Obie wartości podawane są na oponie.

Źródło: Pirelli, Goodyear