Jedziesz 140 km/h autostradą i 120 km/h ekspresówką? W tych sytuacjach ci nie wolno

4 czerwca 2024

Limity prędkości obowiązujące na poszczególnych kategoriach dróg, to wiedza najbardziej podstawowa z zakresu przepisów ruchu drogowego. Mimo to wielu kierowców zna tylko te najbardziej typowe ograniczenia, nie biorąc pod uwagę sytuacji, w których limity ustawione są na innym poziomie.

Spis treści

Limity prędkości na drogach ekspresowych i autostradach w Polsce
Dodatkowe ograniczenia prędkości na drogach szybkiego ruchu
Ograniczenia prędkości ze względu na warunki pogodowe lub drogowe
Dopuszczalna prędkość to prędkość maksymalna, a nie zalecana

Kwestię limitów prędkości na drogach szybkiego ruchu postanowiła poruszyć Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, wyjaśniając kiedy i w jakich okolicznościach ograniczenia są inne od standardowych. Warto dobrze się z nimi zapoznać, ponieważ o ile w mieście (jeśli inaczej nie nakazują znaki) zawsze można jechać 50 km/h, a w terenie niezabudowanym 90 km/h (poza sytuacjami, kiedy można 100 km/h – wiecie jakimi?), na drogach szybkiego ruchu sprawa jest bardziej skomplikowana.

Co różni zakaz wjazdu od zakazu ruchu? Oba nie pozwalają jechać, ale każdy w inny sposób

Limity prędkości na drogach ekspresowych i autostradach w Polsce

W przypadku dróg szybkiego ruchu w Polsce obowiązuje kilka limitów prędkości. Dla samochodów osobowych, motocykli i pojazdów ciężarowych o masie całkowitej do 3,5 t to odpowiednio:

140 km/h na autostradzie,
120 km/h na dwujezdniowej drodze ekspresowej,
100 km/h na jednojezdniowej drodze ekspresowej.

Dla pozostałych pojazdów powyżej 3,5 t:

80 km/h – na autostradzie i drodze ekspresowej.

Dla autobusów spełniających dodatkowe warunki techniczne określone w rozporządzeniu o warunkach technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia:

100 km/h – na autostradzie i drodze ekspresowej.

Dodatkowe ograniczenia prędkości na drogach szybkiego ruchu

Mimo wspomnianych wyżej limitów, zarządca drogi może wprowadzić na odcinku autostrady lub drogi ekspresowej dodatkowe ograniczenie prędkości. W formie tradycyjnego znaku, świetlnego lub na tablicy pryzmatycznej.

Przyczyna dodatkowych ograniczeń może wynikać np. z uwarunkowań technicznych trasy. W grudniu 2010 r. zwiększono dopuszczalne limity prędkości (ze 130 do 140 km/h na autostradach oraz 110 na 120 km/h na drogach ekspresowych) bez dostosowania do nich funkcjonujących czy budowanych właśnie odcinków dróg, które były projektowane dla obowiązujących poprzednio limitów.

Stałe, dodatkowe ograniczenie prędkości na odcinku autostrady lub drogi ekspresowej może wynikać z braku pasa awaryjnego czy odpowiedniej widoczności na zatrzymanie za sprawą nienormatywnego łuku drogi, zarówno w poziomie, jak i w pionie. Może być również związane z dużym natężeniem ruchu na danym odcinku i potrzebą zwiększenia bezpieczeństwa.

Zawijasz kluczyk do samochodu w folię? Od dzisiaj zaczniesz

Kolejna kwestia to zapisy decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i potrzeba ograniczenia emisji hałasu. Warto podkreślić, że hałas emitowany przez pojazdy jest przyczyną ograniczania prędkości przez zarządców autostrad i dróg ekspresowych w innych krajach, m.in. w Austrii i Niemczech.

Na niższy limit prędkości na odcinkach dróg przebiegających w tunelu mają z kolei wpływ kwestie bezpieczeństwa oraz zapisy tzw. Dyrektywy tunelowej Unii Europejskiej.

Ograniczenia prędkości ze względu na warunki pogodowe lub drogowe

Krótkotrwałe ograniczenie prędkości może zostać wprowadzone za sprawą zabezpieczenia zdarzenia drogowego lub naprawy infrastruktury drogowej. Inne powody to roboty utrzymaniowe czy też np. przeglądu stanu trasy. W tym roku wprowadzano na polskich drogach szybkiego ruchu również ograniczenie prędkości z uwagi na silne wiatry i w tym przypadku najczęściej wykorzystywaliśmy znaki zmiennej treści.

Ograniczenie limitu prędkości może również zostać wprowadzone za sprawą pogorszenia stanu technicznego drogi, np. braku odpowiedniej szorstkości nawierzchni jezdni. Po przeprowadzeniu zabiegów naprawczych znów można jeździć z prędkością dopuszczoną przez Kodeks ruchu drogowego.

Budowa nowych odcinków autostrad lub dróg ekspresowych także może wiązać się z czasowym ograniczeniem prędkości. Dzieje się tak w trakcie prowadzonych prac, gdy kierowcy korzystają z nowego odcinka drogi z tymczasowym oznakowaniem poziomym i pionowym. Po zakończeniu prac na ciągu głównym trasy, gdy trwają roboty poza nim lub nie zakończyły się jeszcze procedury odbiorowe.

Polscy kierowcy nie rozumieją sygnału S-2. Prawie każdy powinien dostać mandat

Dopuszczalna prędkość to prędkość maksymalna, a nie zalecana

Niezależnie jaki limit prędkości obowiązuje na danym odcinku, kierowca jest obowiązany jechać z prędkością zapewniającą panowanie nad pojazdem. Z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa, a w szczególności rzeźby terenu, stanu i widoczności drogi, stanu i ładunku pojazdu, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu.

Kierujący pojazdem jest obowiązany:

jechać z prędkością nieutrudniającą jazdy innym kierującym,
hamować w sposób niepowodujący zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia,
utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania się poprzedzającego pojazdu.

Poruszając się autostradą lub drogą ekspresową, kierujący pojazdem jest obowiązany zachować minimalny odstęp od pojazdu jadącego przed nim na tym samym pasie ruchu. Nie mniejszy niż połowa prędkości pojazdu, np. przy 120 km/h jest to 60 m, a przy 140 km/h – 70 m. Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania.

W tunelach o długości przekraczającej 500 m, poza obszarem zabudowanym, kierowca pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t lub autobusu jest zobowiązany do utrzymania odległości nie mniejszej niż 50 m. Jeśli kieruje zespołem pojazdów lub pojazdem nie wymienionym wcześniej, odległość minimalna wynosi 80 m.