Wiesz co różni nieustąpienie pierwszeństwa od wymuszenia pierwszeństwa?

21 sierpnia 2023

Problemy z ustępowaniem pierwszeństwa to jedne z najczęściej występujących na polskich drogach wykroczeń. Kierowcy często też zastanawiają się czy wymuszenie pierwszeństwa różni się czymś od nieustąpienia pierwszeństwa - na przykład wysokością mandatu.

Spis treści

Co to nieustąpienie pierwszeństwa? Przepisy?
Co różni nieustąpienie pierwszeństwa od wymuszenia pierwszeństwa?
Kiedy najczęściej dochodzi do wymuszeń pierwszeństwa na polskich drogach?
Ile wynosi mandat mandat za nieustąpienie pierwszeństwa?

Co to nieustąpienie pierwszeństwa? Przepisy?

Aby wyjaśnić tę kwestię sięgnijmy do zapisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. Tam nie ma co prawda takiej pozycji jak „nieustąpienie pierwszeństwa”, ale znajdziemy definicję „ustąpienia pierwszeństwa”:

Powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości, pieszego – do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku, a osobę poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch – do zatrzymania się, zmiany kierunku albo istotnej zmiany prędkości.

Kto ponosi winę przy kolizji podczas jazdy na suwak? Kierowcy źle interpretują prawo

Nieustąpienie pierwszeństwa to zatem nic innego jak niezastosowanie się do powyższych przepisów.

Co różni nieustąpienie pierwszeństwa od wymuszenia pierwszeństwa?

Wymuszenia pierwszeństwa również nie znajdziemy w Kodeksie drogowym, ale z innego powodu niż nieustąpienie pierwszeństwa. Oba określenia to synonimiczne określenia, niezawarte w przepisach, a wywodzące się z obowiązku ustępowania pierwszeństwa. Odnoszą się więc do tej samej sytuacji, w której inny uczestnik ma prawo jechać lub iść jako pierwszy, ale naszym zachowaniem mu to uniemożliwimy lub utrudnimy.

Kiedy najczęściej dochodzi do wymuszeń pierwszeństwa na polskich drogach?

Najczęściej do niespełniania obowiązku ustępowania innym pierwszeństwa dochodzi:

podczas zmiany pasa ruchu
na skrzyżowaniach równorzędnych
na rondach
na przejściach dla pieszych

Powyższe zdarzenia wynikają najczęściej z nieuwagi lub nieznajomości przepisów. Podczas zmiany pasa ruchu, kierowcy nie biorą pod uwagę martwego pola lusterek i wjeżdżają w lub tuż przed pojazd jadący obok. Z kolei brak znaków na skrzyżowaniach równorzędnych dezorientuje niektórych kierujących, którzy nie wiedzą o zasadzie prawej ręki i nie potrafią określić pierwszeństwa, lub wjeżdżają na skrzyżowanie bez zastanowienia.

Bramki na autostradzie – wiesz co to system otwarty i zamknięty? Co z bramkami na bezpłatnych odcinkach?

Na rondach natomiast znaki są, ale nieporozumienia pojawiają się na rondach mających przynajmniej dwa pasy. Kierowcy korzystający z wewnętrznego, opuszczają rondo, nie biorąc pod uwagę uczestników ruchu na pasie zewnętrznym, którzy mają przed nimi pierwszeństwo.

Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu to najgroźniejsze z opisywanych wykroczeń. Kierowcy wymuszają na pieszych pierwszeństwo czasami przez nieuwagę i niedostateczną obserwację drogi, ale również z powodu słabej widoczności, szczególnie po zmroku. Określenia, kiedy dochodzi do takiego wykroczenia nie ułatwiają nowe przepisy, zgodnie z którymi pierwszeństwo ma pieszy „wchodzący na przejście”, co jest pojęciem niejednoznacznym i pozostawiającym pole do interpretacji. Zwykle w sposób niekorzystny dla kierowcy.

Czy zjeżdżanie na pobocze by ułatwić wyprzedzanie jest dozwolone? Co na to przepisy?

Ile wynosi mandat mandat za nieustąpienie pierwszeństwa?

Wysokość mandatu za wymuszenie pierwszeństwa na innym uczestniku ruchu zależy od tego, na kim i w jakich okolicznościach do wymuszenia doszło:

niezastosowanie się do znaku „pierwszeństwo dla nadjeżdżających z naprzeciwka” – 100 zł i 4 pkt.
nieustąpienie pierwszeństwa podczas włączania się do ruchu – 250 zł i 5 pkt.
nieustąpienie pierwszeństwa na drodze – 300 zł i 5 pkt.
nieustąpienie pierwszeństwa na skrzyżowaniu – 350 zł i 6 pkt.
nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – 1500 zł (recydywa 3000 zł) i 15 pkt.