LPG, benzyna, diesel, a może elektryk? Sprawdź, które zasilanie jest teraz najtańsze w eksploatacji!

Spis treści

• LPG benzyna diesel czy elektryk? Porównujemy ten sam segment
• Ile dziś kosztuje paliwo?
• Założenia dotyczące energii elektrycznej
• Ile kosztuje prąd / energia elektryczna w 2023 roku?
• Cena prądu / energii w ładowarkach
• Koszt rocznej eksploatacji samochodu, a koszt 100 km
• Ile zużywa paliwa małe, miejskie auto?
• Koszt przejechania 100 km – porównanie dla diesla, benzyny i LPG
• Koszt rocznej jazdy (15 tys. km i to samo paliwo)
• LPG benzyna diesel czy elektryk? Podsumowanie i wnioski
• Koszty zakupu pojazdu

Podwyżki VAT-u na paliwo już za nami, przed nami wejście w życie embargo na rosyjskie produkty naftowe. W tych niestabilnych czasach trudno oczekiwać stabilnych cen. Sprawdzamy, co dziś, tj. w styczniu 2023 roku, się najbardziej opłaca w kontekście kosztów eksploatacji – który rodzaj zasilania? LPG, benzyna, diesel, a może elektryk? Którym autem przejedziemy najtaniej?

Elon Musk zapowiedział, kiedy z drogi zniknie ostatni Diesel. Zgadzacie się z nim?

LPG benzyna diesel czy elektryk? Porównujemy ten sam segment

W wielu porównaniach kosztów eksploatacji zestawiane są samochody z różnych segmentów. Wszystko po to, by nagiąć fakty do z góry założonej tezy. Z jednej strony stawiane są np. małe, miejskie benzyniaki zasilane LPG, na tle olbrzymich, elektrycznych, ciężkich SUV-ów o dużej mocy. Albo odwrotnie, np. Dacia Spring jest zestawiana z Audi e-tron GT. To nie ma sensu.

Porównanie kosztów eksploatacji ma sens jedynie w autach tego samego segmentu, o podobnych gabarytach i funkcjonalności. Dlatego my porównamy koszty eksploatacji samochodu miejskiego segmentu B.

Wybór padł na Peugeota 208. Dlaczego? Bo to jeden z nielicznych, dostępnych w Polsce modeli, które oferowane są zarówno z silnikiem wysokoprężnym, benzynowym, jak i w wersji wyłącznie elektrycznej. Co prawda producent nie oferuje odmiany z fabrycznym LPG, ale dysponujemy danymi, które w wiarygodny sposób informują o faktycznym zużyciu LPG w takim samochodzie.

Ile dziś kosztuje paliwo?

Zacznijmy od przyjęcia pewnych założeń. Przede wszystkim, dla dalszych obliczeń, musimy ustalić ceny paliwa i energii. Z paliwem jest łatwiej. Według najnowszych danych (źródło: BM Reflex), średnie ceny paliw w Polsce kształtują się następująco:

• Pb95: 6,54 zł/l
• Pb98: 7,26 zł/l
• ON: 7,63 zł/l
• LPG: 3,16 zł/l

Założenia dotyczące energii elektrycznej

Obliczenie kosztów energii jest nieco bardziej skomplikowane, bo nie ma jednej, średniej ceny energii, a jej koszt zależy m.in. od tego, czy ładujemy samochód elektryczny w domu, jaką mamy taryfę, czy też korzystamy z publicznych ładowarek (tu również ceny kształtują się różnie). W związku z tym trzeba było poczynić pewne realistyczne założenia. Według badań prowadzonych przez InsightOut Lab, 83 proc. posiadaczy samochodów elektrycznych ładuje auto u siebie w domu.

Oczywiste jest jednak, że czasem trzeba wyjechać gdzieś dalej. Wówczas posiadacz samochodu elektrycznego jest zmuszony do skorzystania z droższej infrastruktury publicznej. W naszych obliczeniach przyjmujemy, że 80 proc. ładowań odbywa się z wykorzystaniem prądu „domowego” (tu przyjęliśmy, że użytkownik korzysta z najpopularniejszej w Polsce taryfy G11), a pozostałe 20 proc. to wykorzystanie publicznej infrastruktury. Dodatkową komplikacją jest wprowadzony przez polski rząd limit zużycia prądu (na dodatek różny dla różnych grup społecznych), po którego przekroczeniu cena 1 kWh rośnie.

Ponieważ ceny na ładowarkach też są różne, przyjęliśmy założenie, że ładowanie będzie odbywać się z szybkich ładowarek sieci GreenWay z mocą do 100 kW i że użytkownik nie wykupuje abonamentu (stały koszt miesięczny obniżający nieco kwotę za 1 kWh). Dlaczego takie założenia? Jak wspomnieliśmy większość posiadaczy aut elektrycznych ładuje samochód w domu, zatem z publicznych ładowarek większość z nich korzysta raczej okazjonalnie. Abonament jest raczej dla tych, którzy z publicznych stacji korzystają regularnie, co w ogólnym zarysie częściej dotyczy podmiotów prawnych (floty firmowe, kurierów, carsharing itp.).

Dlaczego moc do 100 kW? Bo ładowarek DC o mocy ok. 50 kW do 100 kW jest w Polsce najwięcej, więc szanse trafienia właśnie na taką stację DC są największe.

Ile kosztuje prąd / energia elektryczna w 2023 roku?

Średnia cena energii elektrycznej w najpopularniejszej taryfie G11 (domowej), w której obowiązuje stała stawka za energię przez całą dobę, kształtuje się od 1 stycznia 2023 roku następująco:

• 0,77 zł/kWh (pod warunkiem nie przekroczenia limitu 2000 kWh lub wyższego, jeżeli kwalifikujemy się do wyższego limitu)
• 1,27 zł/kWh po przekroczeniu limitu (2000 kWh lub wyższego, gdy się kwalifikujemy do wyższego limitu)

Teoretycznie moglibyśmy przyjąć stawkę niższą, ale byłoby to pewne przekłamanie. Trudno bowiem oczekiwać, że posiadacz samochodu elektrycznego najczęściej ładowanego w domu, nie przekroczy progu 2000 kWh (lub 2600 kWh w przypadku gospodarstw z osobami niepełnosprawnymi, lub 3000 kWh w przypadku gospodarstw z Kartą Dużej Rodziny). Szacunki zużycia energii pokazują, że rodzina 2+2 mieszkająca w mieście zużywa miesięcznie ok. 200 kWh, co daje 2400 kWh. Dane odnoszą się do rodzin nie posiadających samochodu elektrycznego. Nietrudno zatem zauważyć, że posiadanie samochodu elektrycznego tylko to zużycie zwiększy, zatem przekroczenie rządowego limitu zużycia jest niemal pewne.

Oczywiście osoby posiadające samochody elektryczne mają również inne możliwości kompensowania kosztów energii, np. na takie auta decyduje się wiele gospodarstw z funkcjonującą instalacją fotowoltaiczną. Ale i w tym przypadku trudno uznać, że nawet gospodarstwo dysponujące bardzo wydajną fotowoltaiką, z zespołem akumulatorów gwarantujących praktycznie energetyczną samowystarczalność, ładują auto elektryczne za darmo. Tego typu instalacja to również koszt i to duży. Szczególnie w sytuacji, gdy fotowoltaika jest stabilizowana zespołem akumulatorów, co jest bardzo drogim rozwiązaniem.

Żeby zanadto nie mnożyć potencjalnych scenariuszy i nie komplikować obliczeń, przyjmujemy, że w tych 80 proc. ładowań domowych, połowa przypadnie na prąd tańszy (przed przekroczeniem limitu), a połowa na droższy (po przekroczeniu limitu).

Rozważania dotyczące opłacalności i efektywności fotowoltaiki pozostawiamy już czytelnikom.

Cena prądu / energii w ładowarkach

Pozostało nam jeszcze ustalenie, ile kosztuje energia na publicznych ładowarkach DC. Jak wcześniej wspomniałam, bazujemy na aktualnym cenniku sieci Greenway, która dla ładowania bez kosztów abonamentu, dla stacji DC o mocy nie wyższej niż 100 kW przewiduje stawkę 2,95 zł/kWh.

Koszt rocznej eksploatacji samochodu, a koszt 100 km

Zanim przejdziemy do właściwych obliczeń, jeszcze jedna uwaga. Wiele porównań zestawiających ze sobą samochody z różnym napędem, zasilane innym paliwem, skupia się jedynie na koszcie przejechania 100 km. My również go obliczamy, ale poprzestanie tylko na tym byłoby także pewnym zafałszowaniem ogólnego obrazu. Bliższe realnym kosztom eksploatacji będzie przyjęcie, że rocznie – samochodem z konkretnym napędem – pokonujemy pewien, określony dystans. My zakładamy, że będzie to 15 000 km. Dłuższy dystans pozwala realnie policzyć koszt ładowania z uwzględnieniem różnych źródeł i takich sytuacji, jak wspomniane przekroczenie rządowego limitu zużycia energii, co skutkuje wyższą ceną „domowego” prądu.

Ile zużywa paliwa małe, miejskie auto?

Informacje dotyczące zużycia czerpiemy z danych technicznych modelu Peugeot 208, który w Polsce jest oferowany zarówno z silnikiem wysokoprężnym, benzynowym, jak i elektrycznym. Opieramy się na zużyciu wg normy WLTP. Dlaczego? Dlatego, że procedura WLTP jest jednolita dla wszystkich badanych aut, co pozwala rzetelnie porównywać wyniki pomiędzy nimi. Opieranie się w takiej sytuacji na testowych przejazdach, z których każdy ma nieco inny charakter (ruch drogowy jest nieprzewidywalny, żadna trasa nie jest dokładnie taka sama), zafałszowało by obraz.

• Peugeot 208 1.5 Blue HDI (diesel) – średnie zużycie WLTP: 4,1 l/100 km (ON)
• Peugeot 208 1.2 PureTech S&S 100 KM – średnie zużycie WLTP: 5,8 l/100 km (Pb95/Pb98)
• Peugeot e-208 (elektryczny) – średnie zużycie WLTP: 13,3 kWh/100 km
• Peugeot 208 1.2 PureTech S&S 100 KM z instalacją LPG: średnie zużycie (szacowane): 8l/100 km (LPG) + 1,5l/100 km (Pb95/Pb98)*

* wyjaśnienie: przykładowy model dysponuje silnikiem benzynowym z bezpośrednim wtryskiem. W takich silnikach, choć jest możliwe zamontowanie instalacji LPG, samochód w trakcie eksploatacji zużywa również niewielkie ilości benzyny, auto z takim silnikiem nie jeździ na samym LPG.

Koszt przejechania 100 km – porównanie dla diesla, benzyny i LPG

Znamy ceny, znamy zużycie poszczególnych typów napędów. Nic zatem nie stoi na przeszkodzie, by poznać koszt przejechania 100 km. Poniżej wyniki:

• Peugeot 208 z dieslem: 31,30 zł
• Peugeot 208 z benzyną na Pb95: 38 zł
• Peugeot 208 z benzyną na Pb98: 42,10 zł
• Peugeot 208 z benzyną i LPG (Pb95): 35,10 zł
• Peugeot e-208 ładowany „w domu” (bez przekroczenia limitu zużycia): 10,24 zł
• Peugeot e-208 ładowany „w domu” (po przekroczeniu limitu zużycia): 16,90 zł
• Peugeot e-208 ładowany na publicznej stacji DC: 39,24 zł

Jak widać popularny slogan „elektryki jeżdżą najtaniej”, jest tylko częściowo prawdą. Sprawdza się to, gdy auto elektryczne jest ładowane domowym prądem. Ciekawe jest to, że ładowanie również tym droższym prądem, tj. po przekroczeniu limitu zużycia energii, nadal jest tanio. Jednak jeżeli zamierzamy korzystać wyłącznie z publicznych stacji ładowania, taniej wyjdzie eksploatacja diesla, a nawet benzyny (Pb95).

Koszt rocznej jazdy (15 tys. km i to samo paliwo)

Na koniec jeszcze obliczmy, ile kosztowałaby roczna eksploatacja przy założeniu, że musimy wydać na paliwo starczające na 15 000 km, bo taki dystans rocznie pokonujemy. Oto wyniki (kwoty zaokrąglamy do pełnych zł):

• Peugeot 208 z dieslem: 4695 zł
• Peugeot 208 z benzyną na Pb95: 5700 zł
• Peugeot 208 z benzyną na Pb98: 6315 zł
• Peugeot 208 z benzyną i LPG: 5265 zł
• Peugeot e-208 (zgodnie z przyjętym scenariuszem ładowania**): 2806 zł
• Peugeot e-208 ładowany wyłącznie z publicznych stacji: 5886 zł

** roczny scenariusz ładowania zakłada 40% ładowania tańszym domowym prądem, 40% ładowania droższym domowym prądem (z powodu przekroczenia limitu) i pozostałe 20% ładowanie na publicznych stacjach ładowania.

LPG benzyna diesel czy elektryk? Podsumowanie i wnioski

Wnioski nie są do końca oczywiste, a przynajmniej nie tak, jak kreują je zwolennicy elektromobilności.

Samochód elektryczny będzie najtańszym środkiem transportu pod względem kosztów wyłącznie samego paliwa. Nie ma jednak mowy o – jak to sugerują niektórzy – nawet kilkukrotnie mniejszych kosztach. Faktyczne, realnie oszacowane koszty, gdy zakładamy większość ładowania prądem „domowym”, okazały się mniej niż dwukrotnie niższe od kosztów eksploatacji miejskiego diesla (różnica to 1889 zł na korzyść elektryka).

Różnica w samych kosztach, gdy ją zestawimy do różnic w cenach zakupu samego auta (podajemy je poniżej) powoduje, że niższy koszt eksploatacji auta elektrycznego w stosunku np. do tego samego modelu z dieslem, skompensuje nam droższy zakup samochodu na prąd po… 33 latach eksploatacji.

Pamiętajcie też o tym, że realne koszty każdego z paliw będą jeszcze większe, bo mało który kierowca jeździ na tyle spokojnie, by udało mu się uzyskać zużycie paliwa lub energii zgodne z WLTP dla danego pojazdu.

Koszty zakupu pojazdu

Najtańszy Peugeot e-208 kosztuje dziś 156 600 zł, najtańsze pozostałe wersje silnikowe, które porównywaliśmy to odpowiednio: 86 700 zł (benzyna), 93 000 zł (diesel). Instalacja LPG do silników benzynowych z bezpośrednim wtryskiem jest droga, zwiększy cenę benzyniaka o co najmniej 5000 zł (najnowsza instalacja VI generacji), lub nawet do 10 000 zł. Jednak tak doposażone auto wciąż będzie sporo tańsze od samochodu elektrycznego, ale i tak droższe w eksploatacji od diesla.