Jak zarejestrować samochód jako zabytek – wymagania, ograniczenia, przywileje i cena

Ludzi decydujących się na samochody klasyczne możemy podzielić głównie na dwa typy. Pierwsza grupa decyduje się na samochód zabytkowy ze względów finansowych, czyli traktują go jako inwestycje. Jak wiadomo ceny klasycznych i unikalnych pojazdów ciągle rosną. Natomiast druga grupa robi to głównie z pasji oraz chęci posiadania auta znacznie dłużej, niż ma zwykły Kowalski, a być może nawet pozostawić je potomnym. Lata, w których każdy pojazd różnił się od siebie, a konstruktorzy nie byli ograniczani przez normy bezpieczeństwa i emisji spalin dawno już minęły i niektórzy tęsknią za unikatowymi samochodami, jak np. Citroen B11, Jaguar E-Type, Chrysler Imperial czy Chevrolet Impala.

Niestety, zdobycie żółtych tablic rejestracyjnych zdobiących nasze auto, nie jest takie proste i szybkie. Zanim spełnimy swoje marzenie o żółtych blachach musimy przejść szereg procedur sprawdzających, czy pojazd nadaje się do jazdy i może być zarejestrowany jako zabytek. Ale zanim przejdziemy do szczegółów wyjaśnijmy sobie definicje.

Samochód zabytkowy – definicja wg ustawy

Czym jest pojazd zabytkowy? Według art. 2 pkt 39 ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazd zabytkowy jest definiowany w ten sposób:

„pojazd zabytkowy – pojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, a także pojazd wpisany do inwentarza muzealiów, zgodnie z odrębnymi przepisami”

Z definicji wynika, że pojazd musi zostać wpisany do rejestru zabytków lub wojewódzkiej ewidencji zabytków. Jakie warunki samochód musi spełnić, aby zostać wpisanym na takie listy?

Drożyzna na stacjach benzynowych – z czego wynika?

Od ilu lat samochód jest zabytkowy?

Pojazd kwalifikuje się do kategorii zabytków, kiedy ma przynajmniej 30 lat, a produkcja masowa modelu pojazdu skończyła się 15 lat temu. W dodatku kandydat na tytuł zabytku musi mieć minimum 75% oryginalnych części. Jednak istnieje możliwość, aby pojazd mający co najmniej 25 lat również mógł zostać zakwalifikowany jako zabytek. Mianowicie musi on być unikalny – powinien charakteryzować się co najmniej jedną z poniższych cech:

• posiada unikalne rozwiązania konstrukcyjne
• dokumentuje ważne etapy rozwoju techniki motoryzacyjnej
• związany był z ważnymi wydarzeniami historycznymi
• użytkowany był przez ważne osoby
• ma związek z ważnymi osiągnięciami sportowymi
• posiada oryginalne wykonanie lub został odrestaurowany
• został odtworzony wiernie, zgodnie z technologią z okresu jego produkcji

Czy konserwator może odmówić rejestracji samochodu jako zabytek?

Niestety taka możliwość również istnieje. Nawet w sytuacji, kiedy samochód spełnia trzy najważniejsze warunki – wiek, zakończenie produkcji oraz ma oryginalne części – to konserwator może nie wyrazić zgody na rejestrację pojazdu jako zabytek. Ekspert może uznać, że model, który chcemy zarejestrować jest zbyt popularny, więc zarejestrowanie kolejnego tego samego modelu jako zbytek może obniżyć status pozostałych.

Korzyści posiadania auta zarejestrowanego jako zabytek

Bycie właścicielem klasyka powoduje, że zyskujemy dzięki temu kilka przywilejów. Pierwszym ułatwieniem jest brak obowiązku przeprowadzania corocznych badań technicznych. W przypadku pojazdów zabytkowych badanie techniczne przeprowadza się tylko raz, czyli przed zarejestrowaniem auta. Jednak jest pewien wyjątek. Mianowicie pojazd, który będzie wykorzystywany do przewozu osób w celu zarobkowym nie podlega tej zasadzie. Jeżeli klasyk będzie służył nam komercyjnie to wtedy musimy co roku przeprowadzać badania techniczne.

Kara za brak przeglądu? Nowe przepisy drastycznie zwiększają kary… ale nie wiadomo czego dotyczą

Kolejny przywilej wynikający z posiadania auta zabytkowego jest zwolnienie z płacenia całorocznych składek OC. W przypadku zabytków polisę OC można wykupić na krótszy okres, np. tylko na okres letni, kiedy będziemy użytkować pojazd.

Następna zaleta dotyczy importowanych zabytków, a w szczególności samochodów, które pochodzą z państw, w których występują inne wymagania homologacyjne. W takiej sytuacji właściciel nie musi modyfikować elementów pojazdu tak, aby spełniał on polskie wymogi homologacyjne. Ponadto kupując pojazd z zagranicy jesteśmy zwolnieni z płacenia cła i akcyzy. Jedyny podatek, który musimy zapłacić to VAT o wysokości 7%.

Wady pojazdu zarejestrowanego jako zabytek

Niestety auta zabytkowe mają również swoje wady i skazują swojego właściciela na pewne ograniczenia. Pierwszą wadą jest wyższy niż w przypadku zwykłych aut koszt rejestracji. W dodatku procedura rejestracji zajmuje więcej czasu.

Kia Stinger GT – test, opinia, wrażenia z jazdy: zostało to, co najlepsze

Kolejną sprawą jest uzależnienie od konserwatora. Dokładniej ujmując – jeżeli chcemy sprzedać pojazd zabytkowy to musimy o tym poinformować konserwatora, po czym on musi wyrazić na to zgodę. W dodatku, jeśli chcemy dokonać zmian w pojeździe, np. zmienić kolor nadwozia, to również musimy o tym poinformować konserwatora. W niektórych przypadkach musimy nawet informować konserwatora, że zamierzamy wyjechać autem za granicę.

Ponadto właściciel jest zobowiązany do pielęgnowania i dbania o samochód. Jeśli dojdzie do uszkodzenia pojazdu właściciel musi to naprawić, co w przypadku klasyków nie zawsze jest takie proste, ponieważ dostęp do oryginalnych części jest trudny i kosztowny. Natomiast, jeśli dojdzie do całkowitego uszkodzenia pojazdu, to konieczne jest jego zezłomowanie.

Rejestracja samochodu jako zabytek – procedura

Droga do uzyskania żółtych tablic rejestracyjnych jest dość długa i kosztowna. Pierwszym krokiem do zarejestrowania auta jako zabytek jest udanie się do rzeczoznawcy, który sporządzi tzw. białą kartę. Wypełnioną kartę należy zanieść do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków lub odpowiedniej delegatury. W przypadku zatwierdzenia WKZ i wpisaniu auta na listę pojazdów historycznych należy wykonać badanie techniczne. Czasami diagnosta może nadać pewne ograniczenia, które mogą dotyczyć m.in. prędkości z jaką możemy poruszać się zabytkiem.

Po zaliczeniu badania technicznego zostaje nam już tylko udanie się do wydziału komunikacji w miejscu, w którym jesteśmy zameldowani. W urzędzie – podobnie jak przy rejestracji zwykłych pojazdów – musimy złożyć wniosek o rejestrację samochodu. Dodatkowo będziemy musieli zabrać ze sobą:

• dowód własności pojazdu,
• zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu pojazdu,
• protokół oceny stanu pojazdu,
• kartę pojazdu,
• dowód rejestracyjny – zamiast tego może być to również oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie o nieposiadaniu dowodu rejestracyjnego.

Ile kosztuje rejestracja pojazdu zabytkowego?

Niestety rejestracja pojazdu jako zabytek nie należy do najtańszych. Za skorzystanie z usług rzeczoznawcy zapłacimy od 300-800 zł., do tego dochodzi koszt badania technicznego wynoszącego 305 zł. oraz koszty w urzędzie wynoszące ok. 200 złotych. Podsumowując: koszt rejestracji pojazdu jako zabytek może zmieścić się w granicach 1000 złotych, ale również może wynieść nawet kilka tysięcy złotych, jeśli napotkamy jakieś problemy po drodze.

Jak widać zarejestrowanie samochodu jako zabytek nie jest ani łatwe, ani tanie. Co prawda zyskujemy później kilka przywilejów, ale również ograniczenia i dodatkowe obowiązki. Czy rejestracja pojazdu jako zabytek się opłaca? Pozostawiam tą ocenę wam. Ale na pewno, jak ktoś marzył o żółtych tablicach, to nie powinien się wahać i przejść przez tą procedurę.

Źródło: Ustawa Prawo o ruchu drogowym, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu