Wyprzedzanie z prawej strony – kiedy jest dozwolone? Częściej niż ci się wydaje

Spis:

• Wyprzedzanie z prawej strony w terenie zabudowanym
• Czy na skrzyżowaniu można wyprzedzać z prawej strony?
• Wyprzedzanie z prawej strony w terenie niezabudowanym
• Wyprzedzanie z prawej strony na autostradzie i drodze ekspresowej
• Wyprzedzanie z prawej strony – kiedy nie wolno tego robić
  • Kiedy nie wolno wyprzedzać innego pojazdu z prawej strony?
• Mandat za wyprzedzanie z prawej strony

Temat czy można wyprzedzać z prawej strony wciąż rozgrzewa do czerwoności polskich kierowców. Choć publikujemy przepisy, które nas obowiązują, to wielu kierowców nadal ma inne zdanie w tej kwestii. Podejmują się wyprzedzania w miejscach niedozwolonych, a zachęta jednego kierowcy zwykle bywa kontynuowana przez kolejnego. Aby rozwiać wątpliwości wyjaśniamy więc na czym polega wyprzedzanie prawy pasem i co mówi na ten temat Prawo o ruchu drogowym.

Wyprzedzanie z prawej strony lub prawym pasem a przepisy ruchu drogowego

Wyprzedzanie z prawej strony w terenie zabudowanym

Co do wyprzedzania z prawej strony w mieście, większość kierowców nie ma wątpliwości, że jest dozwolone. Na potwierdzenie tego, można przytoczyć fragment art. 24, ust. 10, pkt. 2:

Dopuszcza się wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu, jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze zabudowanym przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku.

Uważni wychwycą tu pierwszy wyjątek, dotyczący wyprzedzania innych pojazdów prawym pasem – warunkiem koniecznym jest fakt wyznaczenia dwóch pasów ruchu. Dopuszczalna jest sytuacja, w której na ulicy nie ma wymalowanych żadnych pasów, ale jest ona na tyle szeroka, że zmieszczą się na niej obok siebie dwa samochody. Kierowcy mogą wtedy traktować ją jako ulicę dwupasmową, ale z niewyznaczonymi pasami. Wtedy wyprzedzać można tylko z lewej strony wyprzedzanie z prawej jest wykluczone.

Czy na skrzyżowaniu można wyprzedzać z prawej strony?

Sytuacja podobna jak powyżej – gdy jedziemy w terenie zabudowanym z wyznaczonymi pasami ruchu (czyli umożliwiającymi ruch rzędu pojazdów tylko w jedną stronę) to – jeśli nie ma znaków pionowych czy poziomych zakazujących wyprzedzania – to z prawej strony wyprzedzanie z zachowaniem ostrożności jest możliwe. Można to zrobić nawet blisko przejść przejść dla pieszych i na nich wówczas, gdy działa na takim skrzyżowaniu sygnalizacja świetlna, ewentualnie gdy ruchem steruje Policja. To samo tyczy się gdy w grę wchodzi wyprzedzanie rowerzysty.

Wyprzedzanie z prawej strony w terenie niezabudowanym

Czy w terenie zabudowanym można wyprzedzać z prawej strony? Tutaj sprawy się już komplikują. Wielu kierowców automatycznie odpowie, że poza obszarem zabudowanym, wyprzedzanie od prawej strony jest zabronione. Niektórzy zwrócą uwagę, że czasami jest dozwolone, jeśli pasów jest więcej. I rzeczywiście w art. 24, ust. 10, pkt. 2 czytamy:

Dopuszcza się wyprzedzania z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu, jeżeli co najmniej trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku.

Czy oznacza to, że wyprzedzanie innego auta z prawej strony w terenie niezabudowanym, jest dozwolone tylko wtedy, gdy droga ma przynajmniej trzy pasy ruchu? Znacie jakąś drogę wojewódzką lub krajową, która ma trzy pasy w każdą stronę?

Już wiecie, dlaczego większość kierowców uważa, że nie można wyprzedzać z prawej strony poza terenem zabudowanym. Nie znają oni, lub nie rozumieją, pkt. 1. z przytaczanego już art. 24, ust. 10. A brzmi on:

Dopuszcza się wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu na jezdni jednokierunkowej.

Co to znaczy? Znaczy to, że docieramy do sedna sprawy. Trzeba na początek przypomnieć, czym jest droga, a czym jezdnia. Droga to:

Wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, ruchu osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt.

Czyli pasy ruchu składają się na jezdnię, a ta razem z poboczem i chodnikiem tworzą drogę. Co więcej, droga może być też dwujezdniowa. Już rozumiecie?

Większość dróg pozamiejskich, jeśli wyznaczono na nich przynajmniej dwa pasy ruchu w każdym kierunku, ma pośrodku pas zieleni, często z barierami energochłonnymi. W ten sposób tworzy się drogę z dwoma jezdniami jednokierunkowymi. A na jezdniach jednokierunkowych (z wyznaczonymi pasami ruchu) można wyprzedzać z prawej strony.

Wyprzedzanie z prawej strony na autostradzie i drodze ekspresowej

Biorąc pod uwagę to, co napisane powyżej – odpowiedź jest oczywista. Zarówno na drogach ekspresowych jak i autostradach, jezdnie oddzielone są od siebie. Dlatego bez względu na liczbę pasów ruchu w jednym kierunku, dozwolone jest wyprzedzanie innych pojazdów z prawej strony. Oczywiście poza wyprzedzaniem na autostradzie pasem awaryjnym – co zdarza się niektórym polskim kierowcom.

Gdy więc wykonujemy wyprzedzanie z prawej strony autostrada na to pozwala, ale przy dużych prędkościach musimy zachować szczególną ostrożność.

Wyprzedzanie z prawej strony – kiedy nie wolno tego robić

Teraz już wiemy, kiedy można wyprzedzać z prawej. Jest jednak kilka wyjątków, które trzeba odnotować.

Kiedy nie wolno wyprzedzać innego pojazdu z prawej strony?

• pasy ruchu na jezdni nie są wyznaczone;
• jeśli poza terenem zabudowanym są tylko dwa pasy w każdą stronę, nie oddzielone barierami lub pasem zieleni (jezdnia dwukierunkowa z czterema pasami ruchu);
• przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia;
• na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi.

Okazuje się, że wyprzedzanie innego pojazdu z prawej strony, jest dozwolone niemal w każdej sytuacji, poza wymienionymi sytuacjami. Na koniec przypomnijmy, że wielu polskich kierowców nie zna tych zasad. Mogą więc nie spodziewać się, że nagle inny samochód zacznie wyprzedzać ich z prawej strony. Tym bardziej, że zwykle taki manewr stosuje się, kiedy ktoś uporczywie blokuje lewy pas, co samo w sobie źle świadczy o jego znajomości przepisów i orientacji w otaczającej go sytuacji drogowej. Wyprzedzanie z prawej strony kiedy nie ma dobrych warunków do przeprowadzenia takiego manewru (za mało przestrzeni) trzeba zarzucić, lub zachować dodatkową ostrożność i rozwagę, aby uniknąć kontaktu z innym autem.

Skrajnie niebezpieczne wyprzedzanie w wykonaniu kierowcy BMW

Dwa pierwsze wyłączenia już omówiliśmy wcześniej. Natomiast dwa kolejne nie wymagają chyba szerszego komentarza. Prawy pas co do zasady wykorzystywany jest przez pojazdy jadące wolniej (choć w Polsce różnie z tym bywa), więc jeśli zdecydujemy się na wyprzedzanie prawym pasem, musimy mieć dobrą widoczność oraz pewność, że zaraz nie pojawi się przed nami jakiś samochód, poruszający się ze znacznie mniejszą prędkością. Zbliżając się do wierzchołka wzniesienia lub pokonując ostry (ślepy) zakręt, nie mamy dostatecznej widoczności, aby ocenić, czy zaraz nie dogonimy jakiegoś pojazdu i zrobi się niebezpiecznie.

Mandat za wyprzedzanie z prawej strony

Wyprzedzanie pojazdu z niewłaściwej strony wg art. 24 ust. 3–5 jest zagrożone mandatem od 1000 do nawet 2000 złotych. Warto zatem znać przepisy i je stosować w praktyce, aby nie narazić się na taki wydatek.