Kadett i Astra, czyli jak przez 85 lat kształtowała się klasa kompaktowa Opla

Opel Astra szóstej generacji to kontynuator tradycji zapoczątkowanej 85 lat temu. W 1936 roku Opel był pierwszym niemieckim producentem, który zaoferował przystępny cenowo, rodzinny samochód kompaktowy – był nim Kadett.

W latach tzw. niemieckiego cudu gospodarczego („Wirtschaftswunder”) koncepcja segmentu samochodów kompaktowych rozwinęła się tak mocno, że firma Opel zbudowała w 1962 roku w Bochum w Niemczech zupełnie nową fabrykę, specjalnie dla Kadetta.

Z każdą nową generacją pojawiały się kolejne innowacje, takie jak chłodzony wodą, czterocylindrowy silnik Kadetta A (1962), sensacyjnie aerodynamiczne nadwozie Kadetta E (1984) czy adaptacyjne oświetlenie przednie (AFL) Astry H (2004). Teraz historia znów się powtarza. Wprowadzając w 2021 roku wyrazistą stylistycznie oraz wyposażoną w najnowocześniejszą technologię nową Astrę – także z napędem hybrydowym plug‑in – Opel rozpoczyna nową erę w klasie kompaktowej.

Kadett z 1936 roku z rewolucyjnym całostalowym nadwoziem samonośnym

Tradycja firmy Opel jako siły definiującej klasę kompaktową zaczęła się od oryginalnego Opla Kadetta z 1936 roku. Po Oplu Olympii, pierwszym niemieckim samochodzie z całostalowym nadwoziem samonośnym, w modelu Kadett również zastosowano tę rewolucyjną technologię.

W porównaniu z klasycznym nadwoziem drewnianym osadzonym na ramie konstrukcja samonośna oferuje liczne zalety, takie jak mniejsza masa przekładająca się na lepsze osiągi i niższe zużycie paliwa, a także większe bezpieczeństwo dzięki stabilności przedziału pasażerskiego i niżej położonemu środkowi ciężkości.

Atutami Kadetta A (1962-1965) były żwawy 1‑litrowy silnik, duży bagażnik i mnóstwo miejsca dla pasażerów. Jednym ze składników recepty na sukces okazało się rozwiązanie, którego nie miał żaden z rywali. Korek wlewu paliwa umieszczono na zewnątrz, a nie w bagażniku, która to przestrzeń została zarezerwowana w całości do dyspozycji zgodnie ze swoją nazwą. „Już nigdy nie poczujesz zapachu benzyny w bagażniku” – obiecywali autorzy tekstów reklamowych, wysyłając wyraźną aluzję wymierzoną w konkurencję z Wolfsburga.

Kompaktowa klasa w Oplu wkroczyła w kolejną nową erę wraz z Kadettem D (1979-1984). W nowym modelu zamiast tylnego napędu zastosowano po raz pierwszy opracowany przez Opla napęd na przednie koła. Oszczędność miejsca wynikająca z poprzecznego ustawienia zespołu napędowego otwierała drogę do zwiększenia przestronności wnętrza. Chociaż ówczesna rynkowa nowość była krótsza od poprzednika, większe wnętrze samochodu oferowało znacznie więcej miejsca niż wielu rywali Kadetta.

1936–1940: Opel Kadett – podbijał serca i umysły

Ten szybki, czteroosobowy samochód osiągał prędkość prawie 100 km/h i w niedługim czasie zyskał przychylność społeczeństwa. Zbierał także przychylne recenzje w prasie: „Od pierwszych jazd próbnych wiadomo było, że Kadett nie jest zwyczajnym pojazdem w swojej klasie cenowej” – napisała 5 grudnia 1936 roku niemiecka gazeta „Braunschweiger Tageszeitung”. Podwozie z niezależnym przednim zawieszeniem typu Dubonnet oraz tylna oś na resorach piórowych pochodziły z Opla Olympii, a czterocylindrowy bocznozaworowy silnik z żeliwa szarego zapożyczono z Opla P4. Zapewniał on moc 23 KM przy pojemności skokowej 1073 cm3. Na niską cenę samochodu w istotny sposób wpłynęło także odejście od systemu modułowego. Podobnie jak większa Olympia, którą Kadett przypominał z wyglądu, był to nowoczesny samochód. Wyróżniał się harmonijnymi proporcjami hatchbacka i zintegrowanymi reflektorami. W ramach faceliftingu w 1938 roku wprowadzono nową atrapę chłodnicy w stylu art deco. Dziś eksperci uznają ten model za generację przejściową.

Od Kadetta do Admirala

„Zwrotny, wszechstronny i posłuszny wszystkim poleceniom kierowcy, zupełnie jak kadet rozpoczynający karierę” – napisano o nowym Oplu w „Kölnische Zeitung” w 1936 roku. Nazwa „Kadett” była tak samo nowa jak segment, do którego należał ten samochód. Kompaktowe Ople były oferowane pod tą nazwą przez ponad pół wieku, aż do debiutu pierwszej Astry w 1991 roku. Firma wprowadziła jeszcze dwie linie modeli z nazwami nawiązującymi do stopni w niemieckiej marynarce. Były to Ople Admiral i Kapitän z 1937 i 1938 roku.

1962-1965: Opel Kadett A – owoc cudu gospodarczego

Pojemny bagażnik i dużo miejsca dla czterech osób, a ponadto nowy, dynamiczny silnik i niskie koszty utrzymania sprawiły, że Kadett A odniósł wielki sukces, a firma Opel wyprodukowała w latach 1962-1965 prawie 650 000 egzemplarzy tego modelu. Dwudrzwiowe nadwozie typu notchback prezentowało się profesjonalnie i nowocześnie. Linia boczna przebiegała nisko, a zapewniające dobrą widoczność panoramiczne okna i biegnąca wzdłuż boku listwa dekoracyjna podkreślały wydłużoną sylwetkę. Przednie błotniki otaczały reflektory, a kształt tylnych przypominał płetwy. Właściciele tradycyjnych małych samochodów byli pod wrażeniem przestronnego wnętrza. Bagażnik był naprawdę pojemny, a korek zbiornika paliwa znajdował się na zewnątrz! „Opel Kadett, w skrócie O.K.” – napisali specjaliści do spraw reklamy firmy Opel, nie mogąc powstrzymać się od drobnej złośliwości pod adresem konkurencji z Wolfsburga. Hasło „Nigdy nie poczujesz zapachu benzyny w bagażniku” było oczywistą aluzją. Nowoczesny, umieszczony z przodu silnik chłodzony cieczą to kolejna duża przewaga konstrukcyjna Kadetta nad Garbusem. Czterocylindrowa jednostka o pojemności 993 cm3 osiągała moc 40 KM, a od marca 1963 roku była także stosowana w nowym Oplu Kadett Caravan.

1965-1973: Opel Kadett B – „Das Auto”

Powiedziawszy A, trzeba było powiedzieć i B, więc w 1965 roku nowa seria zastąpiła pierwszy model. Mierzyła ponad 4 metry, a zatem była sporo dłuższa od poprzedniej. Jeżeli chodzi o sylwetkę, projektanci inspirowali się pomysłami kolegów zza oceanu. Spłaszczony i łagodnie opadający tył nawiązywał do popularnych w USA nadwozi typu fastback. W 1966 roku „Automobil Illustrierte” obiecywał: „Doświadczysz mocy i szybkości, zanim jeszcze usłyszysz silnik”. Przybyło nie tylko centymetrów, ale i koni mechanicznych. Inżynierowie firmy Opel zwiększyli średnicę cylindra w czterocylindrowym silniku o 3 mm. Podstawowa jednostka o pojemności 1078 cm3 osiągała moc 45 KM. Dostępny był także silnik 1.1 S o wyższym stopniu sprężania i mocy 55 KM.

Ten model Kadetta szybko odniósł sukces, a od września 1965 roku do lipca 1973 roku wyprodukowano ponad 2,6 mln sztuk.

1973-1979: Opel Kadett C – sportowiec

Kadett C miał wiele twarzy: uniwersalny samochód rodzinny, elegancki drugi samochód z praktyczną tylną klapą lub wyczynowe sportowe coupé w barwach wojennych. W latach 1973-1979 wyprodukowano ich aż 1,7 mln. Kadett C z napędem na tylną oś zadebiutował w sierpniu 1973 roku Wyróżniał się oszczędnie zaprojektowaną sylwetką i dwuwahaczowym zawieszeniem przedniej osi. Charakterystyczne cechy jego stylistyki to płaska osłona chłodnicy, pokrywa silnika z przetłoczeniem będącym znakiem rozpoznawczym marki oraz pas przedni w formie spoilera. „Kadetta nie tylko wyjątkowo dobrze się prowadzi — został też precyzyjnie zaprojektowany i starannie wykonany. Jest niewymagający w utrzymaniu, łatwy w naprawie i ekonomiczny w eksploatacji” – zachwalali specjaliści testujący samochody w numerze 20/73 magazynu „auto motor und sport”. Potężna wersja GT/E zadebiutowała w 1975 roku na IAA we Frankfurcie. Silnik o pojemności 1,9 litra z wtryskiem Bosch L‑Jetronic rozwijał moc 105 KM i rozpędzał ważącego zaledwie 900 kg Kadetta do prędkości 184 km/h.

1979-1984: Opel Kadett D – samochód z napędem na przednią oś

Czwarta generacja powojennego Kadetta wprowadziła firmę Opel w nową epokę w klasie kompaktowej. Pierwszy model Opla z napędem na przednią oś zadebiutował na Międzynarodowym Salonie Motoryzacyjnym we Frankfurcie w 1979 roku jako nowocześnie wyglądający Kadett D. Jego nadwozie prezentowało się naprawdę atrakcyjnie. Chociaż nowy model był o 126 mm krótszy od poprzednika i mierzył 3998 mm, jego wnętrze było dłuższe i znacznie obszerniejsze niż u wielu konkurentów. Z tradycji wyłamywały się nie tylko układ napędowy i podwozie z tylną belką skrętną: Kadett został też wyposażony w nowy silnik 1.3 OHC, osiągający moc 60 lub 75 KM. Rewolucyjna była także oferta wariantów nadwozia. Oprócz obszernego kombi o pojemności bagażnika wynoszącej aż 1425 litrów, dostępne były tylko fastbacki z mocno pochyloną tylną szybą. W styczniu 1983 roku nadszedł czas na sportowego Kadetta GTE, który dzięki czterocylindrowemu silnikowi 1.8 o mocy 115 KM rozwijał prędkość 187 km/h. Do innych modyfikacji technicznych zaliczały się: niższe i bardziej zwarte podwozie, nowe tłumiki drgań układu kierowniczego oraz wewnętrznie wentylowane przednie tarcze hamulcowe. W sumie w latach 1979-1984 wyprodukowano 2,1 miliona samochodów Opel Kadett D.

1984-1991: Opel Kadett E – aerodynamiczny mistrz świata

W 1984 roku inżynierowie firmy Opel trafili w dziesiątkę. Oparty na konstrukcji swoich poprzedników, ale z całkowicie nową stylistyką nadwozia typu hatchback, Kadett E miał przed sobą świetlaną przyszłość. Kadett D ze współczynnikiem oporu aerodynamicznego równym 0,39 był najlepszy w swojej klasie, ale wynik ten bladł w porównaniu z wartością, jaką uzyskał jego następca. Po 1200 godzinach testów w tunelu aerodynamicznym model E osiągnął fenomenalny wynik 0,32. Wersja sportowa GSi ze współczynnikiem oporu powietrza 0,30 i czołową powierzchnią oporu aerodynamicznego 0,57 m2 stała się najbardziej aerodynamicznym hatchbackiem na świecie. Klienci szybko przekonali się do sylwetki samochodu. Już po kilku miesiącach nowy model okazał się wielkim sukcesem. Rok 1987 zaowocował zarejestrowaniem 625 000 nowych Kadettów E w całej Europie. Do tego czasu wersja kombi wspięła się już na szczyt w swojej klasie. Od jesieni 1985 r. wariant notchback znów był w ofercie, po raz pierwszy od czasów Kadetta C, a sportowa odmiana GSi nie miała równych sobie rywali. Pojawienie się w 1987 roku legendarnego 16-cylindrowego silnika zostawiło konkurencję daleko w tyle.

Astra F wyrażała ducha czasu lat 90., a kompaktowy Opel zyskał nową nazwę

W roku światowej premiery Opla Astry F (1991) na świecie zachodziły ogromne przemiany. Wydaje się, że żaden inny samochód nie wyrażał ducha tamtych czasów tak dobrze, jak kompaktowy Opel siódmej generacji. Nowy model nie tylko przyjął nową nazwę Astra – taką samą, jak jego brytyjska bliźniaczka spod znaku Vauxhalla – ale także oferował mnóstwo nowo opracowanych systemów podnoszących bezpieczeństwo. Znaczny udział materiałów nadających się do recyklingu wyrażał troskę marki o środowisko.

Astra F była nie tylko pojazdem czasu wielkich zmian, ale także najlepiej sprzedającym się modelem Opla. W latach 1991-1997 zakłady niemieckiego producenta opuściło około 4,13 miliona tych samochodów.

1991-1997: Opel Astra F – bestseller

W latach 1991-1997 wyprodukowano około 4,13 mln egzemplarzy Astry F, co sprawiło, że był to najlepiej sprzedający się model w dotychczasowej historii firmy Opel. Prace rozwojowe skoncentrowały się na połączeniu nowoczesnej stylistyki z przestronnym wnętrzem, większą wygodą i naciskiem na ochronę środowiska.

Następca Kadetta przejął nazwę po swojej brytyjskiej siostrze (czwarta generacja Kadetta była od 1980 roku sprzedawana w Wielkiej Brytanii jako Vauxhall Astra). Wprowadzając nowy model, firma Opel — na niespotykaną dotąd skalę — skupiła się również na bezpieczeństwie. Wszystkie Astry były oferowane z aktywnym systemem pasów bezpieczeństwa z napinaczami (z przodu) i regulowaną wysokością, siedziskami foteli zapobiegającymi wysunięciu się spod pasów bezpieczeństwa oraz ochroną boczną w postaci podwójnych stalowych wzmocnień rurowych we wszystkich drzwiach. Po raz pierwszy też wszystkie silniki wyposażono w katalizatory.

1998-2004: Opel Astra G – samochód wszechstronny

Wiosną 1998 roku Astra z nadwoziem utrzymanym w stylistyce coupé była dostępna od początku jako trzy- i pięciodrzwiowy hatchback oraz kombi. Później wprowadzono także nadwozia typu sedan, coupé i kabriolet. Idąca z duchem czasu niezależna stylistyka, dynamiczna konstrukcja podwozia i technologia zespołu napędowego oraz prawie dwukrotnie wyższa sztywność na zginanie i skręcanie w porównaniu z poprzedniczką to tylko niektóre cechy wyróżniające zupełnie nową Astrę drugiej generacji. W pełni ocynkowane nadwozie sprawiło, że samochód długo utrzymywał swoją wartość. Bezpieczeństwo aktywne wzmocniono zwiększeniem o 30 procent jasności przezroczystych reflektorów halogenowych z żarówkami H7, całkowicie przeprojektowano też podwozie z systemem DSA. Zapewniało ono komfort, zwrotność i bezpieczeństwo prowadzenia nawet przy pełnym obciążeniu. Rozstaw osi wydłużono o około 10 cm, co pozwoliło na powiększenie wnętrza, w szczególności w okolicy kolan pasażerów tylnych siedzeń. Objętość bagażnika wynosiła 370 litrów.

2004-2009: Opel Astra H – potęga klasy kompaktowej

Dwanaście silników osiągających od 90 do 240 KM oraz siedem wariantów nadwozia dawało tak wyjątkowo duży wybór wersji Astry H, że sprzedano ich ponad 2,7 mln egzemplarzy. Kiedy uruchomiono produkcję w marcu 2004 roku, trzecia generacja Opla Astra mogła poszczycić się nowatorską stylistyką, wysoką dynamiką jazdy oraz mnóstwem nowinek technicznych, dzięki czemu bez trudu wygrywała testy porównawcze w specjalistycznych publikacjach motoryzacyjnych. Technologiczne wyróżniki Astry to adaptacyjny system podwozia IDSPlus z elektronicznie sterowanym systemem tłumienia (CDC), do tej pory oferowanym tylko w samochodach luksusowych oraz sportowych, a także reflektory adaptacyjne (AFL) z funkcją dynamicznego oświetlania zakrętów (DCL). Astra H wyróżniała się też wysokim poziomem bezpieczeństwa. Bestsellerowy samochód został uznany za jeden z najbezpieczniejszych sedanów w klasie kompaktowej.

2009-2015: Opel Astra J – stylowo

Opel Astra J – połączenie artystycznej wrażliwości z niemiecką precyzją – nie tylko odzwierciedlał nową filozofię stylistyczną firmy, lecz także wspomagał kierowcę licznymi rozwiązaniami technicznymi, które znacznie przyczyniły się do sukcesu Insignii, bestsellera klasy średniej. System kamer Opel Eye rozpoznawał znaki drogowe, informując kierowcę o ograniczeniach prędkości i zakazach wyprzedzania. Ostrzegał także przed niekontrolowanym opuszczeniem pasa ruchu. Dzięki reflektorom adaptacyjnym z systemem AFL+ Astra mogła doświetlać drogę na zakręcie, a w razie potrzeby także automatycznie przełączyć światła z drogowych na mijania lub odwrotnie. Nowe podwozie z opcjonalnym zawieszeniem adaptacyjnym FlexRide pozwalało w pełni wykorzystać dynamiczne możliwości Astry J. Nowa konstrukcja tylnej osi z drążkiem Watta gwarantowała przyjemność z jazdy, lepsze prowadzenie, stabilność oraz maksymalny komfort. Kierowcy Astry otrzymali także nowe przednie fotele, opracowane zgodnie z najnowszymi ustaleniami w zakresie bezpieczeństwa i ergonomii oraz opatrzone certyfikatem niezależnej organizacji ekspertów w dziedzinie medycyny i profilaktyki chorób kręgosłupa AGR (Aktion Gesunder Rücken e.V./„Akcja na rzecz Zdrowych Pleców”).

Odważny krok w przyszłość zupełnie nowej Astry szóstej generacji

Dzięki nowej Astrze Opel po raz kolejny stanął u progu nowej ery w klasie kompaktowej. CO2 to nowa waluta branży motoryzacyjnej, dlatego elektromobilność ma kluczowe znaczenie dla redukcji emisji gazów cieplarnianych. Nowa Astra odgrywa więc zasadniczą rolę w elektryfikacji oferty marki – jedenasta generacja kompaktowej klasy Opla będzie dostępna po raz pierwszy jako hybryda plug‑in w dwóch wariantach różniących się mocą.

Nowa generacja Astry jest również zdecydowaną deklaracją stylistyczną Opla i następnym krokiem niemieckiego producenta w realizacji nowych, odważnych i minimalistycznych założeń estetycznych. Przedni panel Opel Vizor, muskularne nadkola i napięte płaszczyzny zwiastują sportowy i mocny charakter. W środku zwrócony ku kierowcy kokpit Pure Panel dostarczy nowych emocji.

Źródło informacji: Opel, opracowanie własne