Zimowy olej napędowy – co warto o nim wiedzieć?

Wymagania dotyczące właściwości niskotemperaturowych są zawarte w normie PN EN 590 oraz Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 października 2015 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. Właściwości niskotemperaturowe  oleju napędowego określa temperatura zablokowania zimnego filtru (CFPP) oznaczana  przy użyciu znormalizowanej metody badawczej PN-EN 116. Temperatura zablokowania zimnego filtru jest to najwyższa temperatura, w której określona objętość paliwa chłodzona w znormalizowanych warunkach nie przepływa przez znormalizowany filtr w odpowiednim czasie.

Wymagania dotyczące granicznych wartości temperatur zablokowania zimnego filtru w Polsce określone są w następujący sposób:

od 15 kwietnia do 30 września CFPP nie więcej niż 0 ° C
01 października – 15 listopada CFPP nie więcej niż -10 ° C
16 listopada – 28 lutego CFPP w temperaturze -20 ° C (zimowy olej napędowy)
01 marca – 14 kwietnia CFPP co najwyżej -10 ° C

Wyniki laboratoryjnego oznaczenia temperatury zimnego filtra są zwykle zbliżone do temperatury zakłóceń pracy silników jednak od tej reguły jest kilka wyjątków np. rodzaj i usytuowanie filtra tj. filtr bibułowy umieszczony w miejscu szczególnie narażonym na warunki atmosferyczne

Od 16 listopada na stacjach paliw powinien być dostępny wyłącznie zimowy olej napędowy. Kontrolowana i monitorowana przez dział logistyki i jakości wymiana sezonowa produktu w zbiornikach diesla regularnego i premium gwarantuje dostępność oleju napędowego w jakości zimowej w wymaganym prawem terminie (zwykle dużo wcześniej).   

Każda partia produkowana w rafinerii jest  sprawdzana pod kątem zgodności z wymaganiami normy w tym parametru niskotemperaturowego CFPP. W wielu przypadkach kontrola CFPP przeprowadzana jest również na  terminalach. Zapewnia to, iż ryzyko że przyczyną awarii pojazdu klienta w zimie  jest paliwo niespełniające wymagań w zakresie temperatury zablokowania zimnego filtra   jest bardzo niewielkie.

Mimo to  zdarza się, że pojazdy zawodzą w temperaturach otoczenia znacznie poniżej zera co jest często błędnie łączone z niewłaściwymi parametrami niskotemperaturowymi paliwa. Szeroko zakrojone badania udowodniły, że praktycznie zawsze, inne przyczyny, nie związane z jakością paliwa, były powodem problemów.

Jeżeli w pojeździe nadal występuje znaczna ilość letniego lub przejściowego oleju napędowego to właściwości niskotemperaturowe  mieszaniny tego oleju z olejem zimowym mogą  być znacznie gorsze. Powodem tego są naturalne właściwości oleju napędowego. Olej napędowy zawiera tak zwane n-parafiny, które są niezwykle wartościowym składnikiem paliwa poprawiającym jego własności użytkowe. Niestety w niskich temperaturach (poniżej około 0 ° C), zaczynają  wytrącać się z paliwa z widocznym zmętnieniem w temperaturze około -8 ° C (paliwo zimowe). Aby kryształki  parafiny nie zatkały filtra paliwa w pojeździe w niskich temperaturach, utrudniając, a nawet zatrzymując dopływ paliwa do silnika, zimowy olej napędowy zawiera  specjalnie dobrane dodatki dozowane w rafinerii, które utrzymują filtrację w temperaturach  poniżej -20 ° C. Pomimo że dodatki nie zmieniają natury diesla i nie mogą zapobiec wytrącaniu się kryształów parafiny, utrzymują je rozmiarach na tyle małych, że bez problemu przechodzą one przez pory filtra paliwa. Zwykle paliwo letnie i przejściowe zawiera większą ilość parafin niż paliwo zimowe ponadto paliwo letnie pozbawione jest dodatków poprawiających właściwości niskotemperaturowe.

Tak jak przygotowujemy paliwo na zimę, należy również przygotować swój pojazd. W ciągu roku niewielkie ilości wody pochodzące z powietrza mogą zbierać się w baku i osadzać na filtrze paliwa. Nie spowoduje to problemów, dopóki temperatura nie spadnie poniżej zera. W niskich temperaturach woda z „wilgotnego” filtra krystalizuje, zmniejszając w ten sposób jego przepuszczalność. W rezultacie filtr jest tak szczelny, że nawet małe kryształy parafin są zatrzymywane,  co ogranicza lub całkowicie blokuje  dopływ paliwa do silnika.

W tym przypadku jeśli pojazd zostaje unieruchomiony  zimą i skończy się to holowaniem pojazdu do warsztatu, serwis zawsze stwierdzi obecność parafiny na filtrze i wyciągnie błędne wnioski  że zatankowane paliwo było nieodpowiedniej jakości. Serwis z reguły nie sprawdza jakości paliwa i nie ustala rzeczywistej przyczyny awarii.

Rutynowa wymiana wkładu filtra z dokładnym  przetarciem na sucho obudowy filtra przed nadejściem zimy może zatem pomóc uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.

Inne wyposażenie techniczne pojazdu również powinno być sprawdzone przed zimą pod kątem  funkcjonalności jak np.  stan akumulatora.

Nawet jeśli temperatura zewnętrzna jest wyższa niż -20 ° C, układ paliwowy pojazdu może znacznie wychłodzić się w ciągu nocy. Jeżeli pojazd był niekorzystnie ustawiony, np. W miejscach niechronionych przed  wiatrem. W takich przypadkach filtr paliwa może się zablokować krótko po odjechaniu i  zablokować dopływ paliwa.

W ekstremalnych temperaturach zewnętrznych nie należy tankować  zbiornika pojazdu do pełna, jeśli nie jest planowana długa podróż. Przy dłuższych dystansach należy tankować tylko wtedy, gdy cały system jest całkowicie rozgrzany. Część ciepłego paliwa z silnika jest zawracana do baku a mniejsza  ilość paliwa rozgrzewa się szybciej i  rozpuszcza wszelkie parafiny, które mogły wytrącić się w paliwie w trakcie nocy. W ten sposób wyścig pomiędzy nagromadzeniem się wytrąconych parafin  na filtrze a rozpuszczaniem parafin może zostać wygrany przez ciepło silnika.

Nie można stosować dodatku benzyny lub nafty w celu poprawy właściwości niskotemperaturowych, ponieważ może to spowodować poważne uszkodzenia w nowoczesnych pojazdach z silnikiem diesla.

W sezonie zimowym oleje napędowe BP zawsze mają temperaturę zablokowania zimnego filtra   max. -20 ° C zwykle niższą Typowe wartości to od -25 do -32 ° C.